Zdrowie i higiena jamy „pyszcznej” zwierząt domowych to sprawa często bagatelizowana przez ich właścicieli. Tymczasem, podobnie jak u ludzi, zaniedbania w tej materii prowadzą do chorób zębów i przyzębia. Jeżeli pupil nabawi się stałego zakażenia, problemy zdrowotne mogą dotknąć też innych obszarów zwierzęcego organizmu.
Szacuje się, że na różnego rodzaju choroby przyzębia cierpi ponad połowa psów, które ukończyły drugi rok życia. Po ukończeniu trzech lat, problem ten dotyka już 80% tych zwierząt. Z równie poważną sytuacją mamy do czynienia w przypadku kotów. Dolegliwości nie zawsze są widoczne od razu. Opiekunowie tzw. zwierząt towarzyszących bardzo często nie zdają sobie z tego sprawy, zwracając uwagę jedynie na estetykę psiego czy kociego „uśmiechu” i zapach z pyska.
Ile zębów mają psy i koty?
Liczba zębów u psa bądź kota zależy od okresu życia. Młode osobniki posiadają zęby mleczne i jest ich mniej niż w przypadku zębów stałych, występujących w późniejszym okresie. Szczenię ma 28 zębów mlecznych (które – podobnie jak u kociąt – zaczynają pojawiać się w ciągu pierwszych tygodni życia), zaś dorosły pies 42 zęby stałe. Koty natomiast mają 26 zębów mlecznych, a następnie 30 stałych. Wymiana zębów z mlecznych na stałe u psów ma miejsce mniej więcej do 6-8 miesiąca życia. U kotów proces ten przebiega pomiędzy 4, a 6 miesiącem.
Zdarza się, że któreś z zębów mlecznych mogą przetrwać. W takiej sytuacji lekarz weterynarii przeprowadza ich ekstrakcję (usunięcie), by nie blokowały one przestrzeni dla zębów stałych. Niepoddanie zwierzęcia temu zabiegowi może skutkować późniejszą wadą zgryzu oraz nadmiernym i przyspieszonym odkładaniem płytki nazębnej.
Co w przypadku poważnych zmian?
Jeżeli w pysku zwierzęcia dojdzie do zaawansowanych zmian, konieczne jest przeprowadzenie sanacji. To odbywający się pod znieczuleniem ogólnym zabieg oczyszczania jamy ustnej. Można umówić się na niego w klinice weterynaryjnej, przed znieczuleniem do zabiegu nalezy także wykonać badania krwi.
Przyczyny chorób zębów i przyzębia u zwierząt domowych
Kłopoty z uzębieniem psów czy kotów w dużej mierze powoduje nieodpowiednie pożywienie. Część przemysłowych karm gwarantujących pełne dzienne zapotrzebowanie zwierzęcia na jedzenie, z racji na swoją konsystencję nie zapewnia odpowiedniego masażu dziąseł podczas posiłków. Może też ułatwiać powstawanie kamienia nazębnego przyczyniającego się do paradontozy. Potęgują to zaniedbania właścicieli, którzy nie dość dobrze i zbyt rzadko zwracają uwagę na zgryz swoich ulubieńców. Niebezpiecznym tego następstwem jest m.in. długotrwałe utrzymywanie się płytki nazębnej, które może prowadzić do zapalenia błony śluzowej jamy ustnej oraz skóry warg, a także do niebezpiecznych dla zdrowia chorób nerek i serca, a nawet ogólnego zakażenia organizmu.
Objawy, które powinny niepokoić
Choroby zębów i przyzębia u zwierząt domowych mogą objawiać się w różny sposób – od zaobserwowanych zmian na wewnętrznej powierzchni policzków, podniebieniu, języku etc.(owrzodzenie, zmiany zapalne, zmiany przerostowe),poprzez ślinienie, nieprzyjemną woń z pyska (która zwykle pojawia się jako pierwszy symptom) czy niechęć do używania zabawek i przyjmowania pokarmów oraz płynów aż do nietypowego, czasem agresywnego zachowania zwierzęcia świadczące o odczuwaniu bólu.
Jak zadbać o zdrowe zęby i dziąsła zwierząt domowych?
Podstawowe jest tu stosowanie codziennej higieny jamy ustnej – regularne czyszczenie zębów zwierzęcia przy pomocy przeznaczonych do tego przyrządów (szczoteczki jedno- i dwustronne lub nakładane na palec, czyściki) i artykułów kosmetycznych. Specjalne pasty do psich lub kocich zębów obok neutralizacji nieprzyjemnego zapachu rozpuszczą płytkę nazębną i ograniczą rozwój szkodliwych drobnoustrojów. Wybrane specyfiki mogą wspierać też gojenie się i regenerację dziąseł. Podobne działanie mają żele. Można je stosować naprzemiennie z odpowiednią pastą lub zastąpić nimi jej używanie, w przypadku kiedy zwierzę źle znosi szczotkowanie zębów. W tej kategorii dostępne są także odpowiednie środki w sprayu lub preparaty do rozcieńczania w wodzie pitnej. Ważne, by zaopatrzyć się także w odpowiednie środki służące do usuwania kamienia nazębnego, na przykład w formie żelu dentystycznego dla czworonogów.
Dobrze jest zadbać o odpowiednie „zabawki” (na przykład gryzaki bądź imitacje kości), które pomogą w utrzymaniu higieny jamy ustnej oraz w masażu dziąseł i prawidłowym kształtowaniu się zgryzu.
Podczas wizyt kontrolnych u lekarza weterynarii, które powinny odbywać się regularnie, należy dopytywać się o stan uzębienia zwierzęcia i o porady w zakresie dbania o nie. Warto ponadto poprosić o wskazanie odpowiedniej diety uwzględniającej zdrowie zębów – alternatywy dla przetworzonego jedzenia dla zwierząt. W tej sprawie można sięgnąć także po pomoc zoodietetyka. Zdrowie jamy ustnej przekłada się na prawidłową kondycję całego organizmu. Warto pamiętać o tym podczas codziennego dbania o swojego zwierzęcego kompana.
